Met de Rotterdam eHealth Agenda willen we eHealth bereikbaar maken voor iedere Rotterdammer. Een van onze belangrijkste handvatten daarbij is de Regionale Transitie Agenda, die een stip op de Rotterdamse horizon zet voor zorg en welzijn in 2030. Joyce van der Niet is namens DeRotterdamseZorg vanaf het begin betrokken bij de Regionale Transitie Agenda en is tevens verbonden aan Rotterdam eHealth Agenda. Zij vertelt in dit artikel meer over deze toekomstvisie.
Op welke wijze organiseren we gezondheid en welzijn van burgers in de toekomst? En wat vraagt dit van inwoners en leefomgeving, zorgprofessionals, technologie, financiering en organisatie van zorg? Op die vragen wordt antwoord gegeven in de Regionale Transitie Agenda 2030. In juni 2020 startten bestuurders uit de zorg, gemeente, het onderwijs en zorgkantoor het proces om te komen tot een integrale regionale transitieagenda. Vertrekpunt was de 3D print van de toekomst van zorg die door deRotterdamseZorg is ontwikkeld.
2020: bewustwording en beweging
Joyce van der Niet
‘We hebben eerst een inhoudelijke inventarisatie gedaan, onder meer bij zorgbestuurders. Dat leverde waardevolle inzichten op,’ vertelt Joyce van der Niet. Zij is projectleider bij de Rotterdam eHealth Agenda en als kwartiermaker verbonden aan deRotterdamseZorg. Vanuit die rol stond ze aan de wieg van de Regionale Transitie Agenda. ‘2020 was vooral het jaar van bewustwording. Er is een beweging op gang gekomen. Veel partijen realiseren zich dat we dingen moeten veranderen, omdat de problemen in de zorg anders groter worden.’
Toekomstscenario’s
In de Regionale Transitie Agenda wordt onder meer het scenario ‘Wat als we niets doen?’ geschetst. ‘Dat is een heftig scenario,’ zegt Joyce. ‘De zorg staat nu al onder druk, omdat het personeelsaanbod kwantitatief én kwalitatief onvoldoende kan voorzien in de zorgvraag. In de toekomst neemt die zorgvraag alleen maar toe, terwijl ook de krapte op de arbeidsmarkt en de betaalbaarheid nog verder onder druk komen te staan. Als we niks doen, gaan de kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van onze zorg snel achteruit. Nu is dus het moment om de zorg toekomstbestendig te organiseren. Daarom hebben we in de Regionale Transitie Agenda ook een ideaalscenario bepaald. Dat is onze stip aan de horizon. Het is belangrijk dat we die hebben. Zo werken we aan dezelfde toekomstvisie.’
Kopgroep
Om de zorg in de toekomst goed en betaalbaar te houden, moet meer regionale afstemming plaatsvinden tussen zorginstellingen, onderwijs, zorgverzekeraars, zorgkantoor en gemeenten. Vanuit de Regionale Transitie Agenda brengen vier gemotiveerde partijen deze beweging verder op gang. Elke partij uit deze ‘kopgroep’ is verantwoordelijk voor een van de vier hoofdthema’s. Welzijn In 010 (WIN010) trekt preventie en gezondheid, domeinoverstijgende samenwerking wordt aangejaagd door Zorgimpuls, het thema zorgprofessionals is in vertrouwde handen bij deRotterdamseZorg en de Rotterdam eHealth Agenda is verantwoordelijk voor technologie.
Makkelijker en efficiënter
‘Dat Technologie een van de vier hoofdthema’s is, zegt dat het een belangrijke rol speelt binnen de zorg van de toekomst,’ aldus Joyce. ‘eHealth-oplossingen kunnen zorg in de toekomst makkelijker en efficiënter maken. Daarnaast zien we de beweging dat patiënten, maar ook burgers in het algemeen, steeds meer gepersonaliseerde adviezen willen hebben, gebaseerd op hun eigen data. Ze weten vanuit andere branches dat dit kan, dus verwachten dat ook van zorgverleners. Maar daar zijn we nog lang niet.’
Betere samenwerking
Voorname uitdaging is om meer en betere samenwerking tussen zorgverleners te realiseren, stelt Joyce. ‘Het gevaar is dat iedereen hetzelfde wiel gaat uitvinden, waardoor je veel losse apps of andere oplossingen krijgt. Om te zorgen dat zorgtechnologie ten dienste staat van de inwoner, moeten er standaarden komen voor data-uitwisseling en moet er een persoonlijke gezondheidsomgeving voor burgers worden gecreëerd. Maar partijen moeten ook van elkaar weten waarmee ze bezig zijn. Er is veel subsidie beschikbaar voor eHealth-toepassingen, maar er is een wildgroei aan aanvragen. Samenwerking moet eerder in het traject ontstaan, vanuit de behoefte van de inwoners. Met de Rotterdam eHealth Agenda zijn we de verbinders en bruggenbouwers. Wij koppelen de partijen aan elkaar vanuit het algemene gezondheidsbelang.’
Mensen meenemen
De daadwerkelijke toepassing van technologie komt volgens Joyce echter op de tweede plaats. ‘In eerste instantie gaat het om het meekrijgen van de mensen. Zij moeten straks die zorg van de toekomst gaan toepassen, want het blijft mensenwerk. Het is daarom belangrijk dat organisaties hun medewerkers vanaf het begin meenemen op hun weg naar verandering. De zorgmedewerker van de toekomst die wij hebben geschetst, is veranderkrachtig, krijgt de ruimte om vakmanschap toe te passen en kijkt ook naar welzijn en preventie. Ook beschikt die medewerker over de kennis en kunde van de technologische middelen die daar bij helpen, omdat zorgtechnologie wat ons betreft straks standaard onderdeel is van opleidingen.’
Samenhangend beleid
Die beoogde veranderingen vragen om een andere benadering van onder meer de arbeidsmarkt en scholing. Joyce: ‘Met de Regionale Transitie Agenda kunnen we die dwarsverbanden maken, omdat we inwoners en leefomgeving, zorgprofessionals, technologie, financiering en organisatie van zorg aan elkaar koppelen. Daardoor ontstaat er veel meer samenhang in beleid. Dat is nodig, omdat er in de zorg vaak weinig tijd is om écht vooruit te kijken. Het maakt niet zo heel veel uit hóe we straks bij de stip aan de horizon komen. Als we er maar komen. De Regionale Transitie Agenda is een goede leidraad om gezamenlijk de richting te bepalen.’
Meedoen of meedenken over de weg naar de stip op de horizon in 2030? Mail Joyce van der Niet (joyce@rotterdamehealthagenda.nl) of Jan Pons (jan@rotterdamehealthagenda.nl).
