Gezondheidszorg en welzijn hebben hetzelfde doel: gezonde Rotterdammers die meedoen in de samenleving. Toch weten beide sectoren elkaar soms moeilijk te vinden. Een oplossing is een bestaande eHealth-toepassing: Zorgdomein, het verwijssysteem dat huisartsen gebruiken om patiënten geautomatiseerd door te verwijzen naar de juiste zorgverlener. Nu vrijwel alle Rotterdamse welzijnspartijen daarop zijn aangesloten, wordt het gat tussen zorg en welzijn razendsnel verkleind. ‘Deze investering gaat zich zeker terugverdienen,’ zegt Caroline Kolenbrander, programmamanager van Win010, het samenwerkingsverband van de Rotterdamse welzijnsorganisaties.

De aansluiting van het welzijnswerk op Zorgdomein levert een stevige, structurele samenwerking op met huisartsen. Caroline Kolenbrander weet er alles van. Zij werkte 23 jaar bij DOCK, waarvan de laatste twaalf jaar als directeur. Sinds 2020 is ze programmamanager van Win010 (Welzijn in 010), het overkoepelende samenwerkingsverband van de Rotterdamse welzijnsorganisaties Buurtwerk, PIT010, wmo radar, SOL Netwerk, DOCK en Welzijn op de Hoek.

Beperkte kennis van welzijnsaanbod

‘Huisartsen hebben het de afgelopen jaren alleen maar drukker gekregen,’ schetst Caroline de situatie. ‘Vroeger hadden ze meer tijd om zich buiten de praktijk en in de wijk te begeven. Dat is nu anders. Ze kennen de wijk én het aanbod in de wijk minder goed. Dat geldt dus ook voor het welzijnsaanbod. En als je niet weet dat iets bestaat of het niet goed kent, dan verwijs je daar minder snel naar door. Doorverwijzen gebeurt regelmatig hoor, laat daar geen misverstand over bestaan, maar dit kan veel beter. Structureler vooral.’

Thuis in de wijk

De doorverwijzing van huisartsen naar welzijn biedt voor veel mensen een oplossing. Caroline: ‘Een huisarts ziet veel mensen met klachten waarbij een medische behandeling – fysiek of mentaal – niet helpt. Denk aan eenzaamheid, stress of een gebrek aan beweging. Dat uit zich weliswaar in fysieke klachten, maar de oplossing ligt vaak in welzijnsactiviteiten. Beweegactiviteiten, gezamenlijke maaltijden in de wijk, de maatjesprojecten of de huisbezoeken die welzijnswerkers en de vrijwilligers afleggen bij 75-plussers. Belangrijk is dat de mensen die als ‘patiënt’ bij de huisarts komen (weer) gaan meedoen in de wijk. Meedoen activeert, levert contacten op met andere mensen en informele hulp uit de naaste omgeving. Professionals van welzijnsorganisaties zijn thuis in de wijk. Ze weten wat er speelt en staan in nauw contact met verenigingen, sportconsulenten, kerken, moskeeën en allerlei andere organisaties en initiatieven. De huisarts weet dit niet. Of hij vindt het lastig om de meerwaarde ervan in te schatten. Terwijl die er aantoonbaar is. Om langer thuis wonen voor ouderen mogelijk te maken en ondersteuning betaalbaar te houden, is welzijnswerk zelfs onmisbaar.’

Aansluiting op Zorgdomein

Met Welzijn op Recept wordt er met een klein deel van de huisartsen samengewerkt. Daarmee werd duidelijk dat de samenwerking succesvoller is wanneer men elkaar kent. Voor de huisartsen is een vast contactpersoon vanuit de welzijnsorganisatie heel belangrijk. Die zijn er nu, maar het aantal huisartsen dat er gebruik van maakte, was nog klein. De oplossing blijkt simpeler dan gedacht: aansluiting bij Zorgdomein. Dit is een onafhankelijk, digitaal platform waarmee ruim 80.000 zorgprofessionals werken. Onder hen bijna alle huisartsen en ziekenhuizen, maar ook GGZ-instellingen en fysiotherapeuten. Welzijnspartijen ontbraken lange tijd, totdat PIT010 – de welzijnsorganisatie in IJsselmonde – een paar jaar geleden besloot zich aan te sluiten op Zorgdomein. De andere Rotterdamse welzijnsorganisaties volgden. Inmiddels werken ook de andere bij Win010 aangesloten organisaties met Zorgdomein.

Met één druk op de knop doorverwijzen

Caroline: ‘Huisartsen kunnen nu letterlijk met één druk op de knop doorverwijzen naar welzijn. Een ander groot voordeel is nu dat we met elkaar de situatie van een Rotterdammer veel beter kunnen monitoren. In Zorgdomein noteert iedere zorgprofessional welke dienst of zorg hij heeft verleend aan iemand. Een welzijnscoach kan de voortgang van bijvoorbeeld een oudere vrouw die is doorverwezen met eenzaamheidsklachten in Zorgdomein zetten. De huisarts kan dat op afstand monitoren. Zonder dat die vrouw elke week in de spreekkamer zit, omdat ze maar klachten blijft houden. Klachten die voortkomen uit eenzaamheid zijn op te lossen met sociale activiteiten en contact met anderen in de wijk.’

Win-winsituatie

De ervaringen zijn positief, zowel vanuit de welzijnspartijen als vanuit de huisarts, weet Caroline. ‘Huisartsen zijn erg blij, omdat hun patiënten minder vaak het spreekuur bezoeken en zij ook wel weten dat pillen en medisch onderzoek in een ziekenhuis niet helpen bij niet-medische klachten. Wat opvalt: zodra de huisarts nauwer betrokken is bij welzijn, zien ze de meerwaarde. Dat is voor beide partijen een prettige constatering. Het was een investering om dit voor elkaar te krijgen, maar die gaat zich zeker terugverdienen.’

Anders denken is óók innovatie

Het onderstreept dat een eHealth-innovatie lang niet altijd synoniem staat voor het ontwikkelen van een gloednieuwe app of ander state-of-the-art digitaal systeem. Anders nadenken en nieuwe toepassingen, ook dát is innovatie. ‘Op die manier naar oplossingen kijken levert veel op en dit doen nemen we mee in toekomstige trajecten en projecten,’ besluit Caroline.

Meer weten over de samenwerking tussen zorg en welzijn? Of wil je samenwerken met welzijnsorganisaties? Neem contact op met Caroline Kolenbrander via LinkedIn of per mail: ckolenbrander@gmail.com.